Pierwsze domki letniskowe, jakaś nieśmiała żaglówka na jeziorze Lipie, kajaki odpoczywające w zaroślach, zatopiona łódź rybacka stercząca z wody, pierwszy chyba kiosk we wsi – to, a nawet jeszcze więcej, można zobaczyć na absolutnie unikalnych zdjęciach wykonanych w Długiem w latach 60. minionego wieku przez Konstantego Ludwikowskiego.
Plaża w Długiem: jeszcze w latach 60. pasły się tu krowy
Widać na nich także już pomost i piasek plaży, drogę w Długiem i tablicę z nazwą miejscowości, ale absolutnym hitem są pasące się tuż obok krowy, których pilnuje mężczyzna z psem.
- Ich autorem jest fotograf Konstanty Ludwikowski, znakomity fotograf Strzelec i okolicy – mówi Marek Bidol z referatu inwestycji i rozwoju gminy Urzędu Miejskiego w Strzelcach Krajeńskich. Zdjęcia Konstantego Ludwikowskiego udostępniła mu Elżbieta Wilińska z domu Ludwikowska.
Marek Bidol z kolei udostępnił zdjęcia nam. Podobnie jak obszerny biogram Konstantego Ludwikowskiego (czytaj niżej) opracowany na podstawie kroniki i archiwum Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego oraz książki „Kazimierz Nowik, Fotografia artystyczna na Ziemi Lubuskiej w latach 1945-1989, Zielona Góra 199”.
Konstanty Ludwikowski: syn rzeźnika i fotograf na zlecenie Armii Krajowej
Konstanty Ludwikowski. Urodzony 4 listopada 1910 r. w Dolinie – byłe woj. stanisławowskie - zmarł 22 listopada 1965 r. w Starym Kurowie, członek GTF od listopada 1954 r. Fotografią zainteresował się, mając zaledwie 12 lat.
Był synem rzeźnika – po ukończeniu szkoły powszechnej pracował w jego rzeźni. Umiejętności nabyte w zakładzie ojca dały mu zatrudnienie w czasie okupacji, podczas której wykonywał również na zlecenie Armii Krajowej zdjęcia do dokumentów członków ruchu konspiracyjnego.
Foto-Halina i Konstanty Ludwikowski, fotograf Strzelec Krajeńskich i okolicy
W 1945 r. osiedlił się w Strzelcach Krajeńskich. W latach 1945-1948 był kierownikiem Stawów Rybnych Buszów-Wilanów, a w latach 1949-1952 był magazynierem w PZGS „Samopomoc Chłopska” w Strzelcach Krajeńskich.
2 marca 1953 r. otrzymał uprawnienia czeladnicze do wykonywania rzemiosła fotografa (otrzymał świadectwo nr 0242 wydane przez Izbę Rzemieślniczą w Zielonej Górze). Pomyślnie zdany egzamin umożliwił mu otwarcie zakładu fotograficznego „Foto-Halina” w Strzelcach Krajeńskich. W tym samym roku został członkiem Cechu Rzemiosł w Gorzowie. Działał również w Ochotniczej Straży Pożarnej, został nawet członkiem zarządu OSP w Strzelcach Krajeńskich w 1956 roku.
Jego zdjęcia ukazujące przede wszystkim okolice Strzelec Krajeńskich pomimo, że opóźnione o dekadę w stosunku do pierwszych powojennych realizacji z tego zakresu stoją na wysokim poziomie warsztatowym
Sześć lat później przeniósł się do Starego Kurowa, gdzie otworzył zakład fotograficzny. Był jednym z założycieli oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego w Gorzowie w 1954 roku. Był autorem dwóch wystaw indywidualnych zorganizowanych w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki w Gorzowie „Pejzaż Lubuski” i „Kwiaty” oraz wystawy „Piękno Ziemi Strzelecko-Krajeńskiej” w 1960 r. eksponowanej w gmachu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kutnie w 1960 r. Ostatnia jego wystawa indywidualna „Las” odbyła się w pracowni w Starym Kurowie i została otwarta na kilka miesięcy przed śmiercią artysty 1 marca 1965 roku.
W swoich pracach tworzonych z myślą o obiegu artystycznym posługiwał się kilkoma charakterystycznymi konwencjami, które były upowszechniane zaraz po II wojnie światowej przez środowisko przedwojennych fotografów piktorialistów. Jego związek z piktorializmem przejawiał się na kilku poziomach po pierwsze w zakresie technicznym zrezygnował z werystycznej jakości obrazu, bowiem wykonywał zdjęcia w których naczelną rolę odgrywała plama dzięki rozmiękczeniu konturów utrwalonych przedmiotów. Co w konsekwencji dawało tzw. obraz syntetyczny.
Podobnie posługiwał się tradycyjną kompozycją opartą o wyraźną hierarchizację planów i podkreślenie motywu głównego. W swych statycznych kompozycjach niejednokrotnie odwoływał się do rozpropagowane przed wojną przez Jana Bułhaka sposobu rozumienia architektury, która była ukazywana w ściślej korelacji ze światem przyrody. Zabytki utrwalane były niejednokrotnie w szerokich panoramach, w których uwzględniano warunki atmosferyczne, plastykę nieba, rozbudowany światłocień czy otaczająca je roślinność. Tego rodzaju fotografie o wyraźnej proweniencji romantycznej umożliwiały Ludwikowskiemu – za wzorem Bułhaka – wpisać architekturę w krwiobieg natury. Podobnie jak przedwojenne środowiska niejednokrotnie wykorzystywał różnorodne przetworzenia obrazu, nadające zdjęciom wygląd zbliżający je do malarstwa i grafiki.
Ludwikowski był w gorzowskim środowisku fotograficznym bez wątpienia najwybitniejszym twórcą uprawiającym fotografię ojczystą
Ludwikowski podobnie jak wielu innych fotografów działających po 1945 roku na Ziemiach Odzyskanych zajmował się skrupulatną i wykonywaną w kluczu regionalnym rejestracją zabytków i krajobrazu odzyskanych terenów, co było jednym z podstawowych założeń lansowanego przez Jana Bułhaka po wojnie programu fotografii ojczystej. Ludwikowski był w gorzowskim środowisku fotograficznym bez wątpienia najwybitniejszym twórcą uprawiającym fotografię ojczystą.
Jego zdjęcia ukazujące przede wszystkim okolice Strzelec Krajeńskich pomimo, że opóźnione o dekadę w stosunku do pierwszych powojennych realizacji z tego zakresu stoją na wysokim poziomie warsztatowym i są udaną kontynuacją Bułhakowskich założeń.
Brał udział w Dorocznych Wystawach Fotografii w Gorzowie oraz wielu innych zbiorowych ekspozycjach fotografii.
Prezentował swoje prace na następujących wystawach:
- I Ogólnopolska Wystawa Fotografii Rzemiosła Spółdzielczego i Indywidualnego w Warszawie w 1958 r. („Za firanką”, „Spojrzenie”, „Smutne miasto” i „Pieluszki”)
- II Ogólnopolska Wystawa Fotografii Rzemiosła Spółdzielczego i Indywidualnego w PKiN w Warszawie w 1962 r. (dwu zdjęciowy zestaw „Lubuskie twarze”)
- Międzynarodowa Wystawa Fotografii Fénykép-Kiállítás w Budapeszcie w 1957 r. („W wiosennym słońcu”, „Owce”, „Gladiola”, „Spojrzenie”)
- IX Wystawa Amatorskiej Fotografii Artystycznej zorganizowana przez częstochowski oddział PTF-u w 1957 r. („Za firanką” i „Pieluszki”)
- XI Wystawa Amatorskiej Fotografii Artystycznej w Częstochowie w 1959 roku („Trawka”)
- VIII Wystawa Amatorskiej Fotografii Artystycznej zorganizowana przez gdański oddział PTF-u w 1959 roku („Smutne miasto”).
W uznaniu zasług Zarząd Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego w 1966 r. ustanowił nagrodę jego imienia przyznawaną corocznie na Dorocznych Wystawach Fotografii za najlepsze zdjęcie pejzażu. Obecnie największy zbiór jego fotografii znajduje się w archiwum Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego.
Spis nagród na Dorocznych Wystawach Fotografii w Gorzowie:
- 1956 – II Doroczna Wystawa Fotografii – VII nagroda za „Spojrzenie”
- 1957 – III Doroczna Wystawa Fotografii -III nagroda za „Smutne miasto”
- 1958 – IV Doroczna Wystawa Fotografii -I nagroda za „Pieluszki”
- 1959 – V Doroczna Wystawa Fotografii -VI nagroda za „Świt”
- 1960 – VI Doroczna Wystawa Fotografii -III nagroda za „Papier i glina”
- 1961 – VII Doroczna Wystawa Fotografii – III nagroda za „Ściernisko”
Biogram opracowany na podstawie kroniki i archiwum Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego oraz książki: „Kazimierz Nowik, Fotografia artystyczna na Ziemi Lubuskiej w latach 1945-1989, Zielona Góra 199”
Baszta w pobliskich Strzelcach Krajeńskich została udostępniona do zwiedzania
Debata prezydencka o Gdyni. Aleksandra Kosiorek versus Tadeusz Szemiot
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?